Veilig opgroeien
Om gezond op te kunnen groeien is het essentieel ook veilig op te groeien. We dragen daarom bij aan het stimuleren van positieve jeugdervaringen, veerkracht en sociale steun voor ouders, kinderen en jongeren.
Ingrijpende jeugdervaringen
1 op de 4 kinderen en jongeren in Nederland maakt meer dan 2 ingrijpende jeugdervaringen mee, zoals een vechtscheiding tussen hun ouders, opgroeien in armoede of emotionele verwaarlozing. Een opeenstapeling van ingrijpende jeugdervaringen kan schadelijke stress veroorzaken. Stress die op den duur kan leiden tot mentale en fysieke gezondheidsschade. Dát willen we voorkomen.
Wat verstaan we onder ingrijpende jeugdervaringen? Hoe vaak komt het voor? Wat zijn de mogelijke gevolgen? En wat kunnen ouders en andere mensen om kinderen heen doen om hun veerkracht te versterken? We ontwikkelde samen met Augeo Foundation op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten 7 infographics die antwoord op deze vragen geven.
Kinderen veilig op laten groeien
Gelukkig kunnen we veel doen om kinderen veilig op te laten groeien. Een stevige pedagogische basis stimuleert de ontwikkeling van kinderen en ondersteunt ouders bij het opvoeden. Een stevige basis draagt bij aan het gezond, veilig en kansrijk opgroeien en helpt bij het omgaan met alledaagse problemen. Met elkaar vormen we die pedagogische basis. Iedereen heeft een rol; buren, vrienden, leerkrachten, medewerkers van de opvang en sporttrainers.
Ouders zelf kunnen met ogenschijnlijk kleine dingen zoals het knuffelen, troosten en oprechte aandacht geven aan het kind, al het verschil maken.
Veerkracht versterken
Niet alle ingrijpende jeugdervaringen zijn te voorkomen en iedereen maakt wel eens nare dingen mee. Bij kinderen die langdurig stress meemaken is het extra belangrijk hun veerkracht te versterken. Kinderen kunnen leren dat tegenslagen bij het leven horen en dat je vaardigheden kunt leren hiermee om te gaan. School speelt daar een belangrijke rol in. Ook ondersteunende relaties vroeg in het leven van kinderen helpen veerkracht te vergroten. Vooral het bieden van positieve ervaringen is van belang. Het mooie is; iedereen kan daaraan bijdragen.
Mij heeft het heel erg geholpen om mijn verhaal online te delen, maar dat hoeft natuurlijk niet voor iedereen zo te zijn. Uiteindelijk gaat het erom dat je kunt praten met mensen die je vertrouwt, en een plek zoekt waar jíj je veilig voelt.
Tanisha, 22 jaar
Ik herinner me nog heel goed het moment dat iemand voor het eerst vroeg waar ík behoefte aan had. Het was zo fijn dat iemand me opmerkte en erkende: hé, je hebt best wel wat meegemaakt.
Fahima, 21 jaar
Dankzij mijn vriend kreeg ik meer zelfvertrouwen en voel ik me gesteund. Met zijn steun durfde ik me open te stellen en om hulp te vragen. Achteraf had ik gewild dat ik dat eerder had kunnen doen bij iemand.
Chantal, 24 jaar
Op mijn negentiende ben ik als ervaringsdeskundige vrijwilligerswerk gaan doen. Ik ontdekte dat er veel andere mensen zijn die soortgelijke dingen hebben meegemaakt als kind, terwijl ik me altijd zó alleen voelde.
Moraya, 24 jaar
Ik denk dat jongeren in de zorg te veel als monsters worden gezien. Maar we zijn ook maar gewoon mensen die liefde willen ontvangen en willen meedraaien in de maatschappij. De zorg voor jongeren moet veel meer worden aangepast op individuele personen. Alleen dan kun je mensen zien zoals ze echt zijn.
Rafäel, 25 jaar
Ik heb mezelf vaak de schuld gegeven van dingen die gebeurden door mijn thuissituatie. Pas later zag ik in dat mijn ouders er meer voor me hadden moeten zijn; dat heeft misschien ook met ouder worden te maken.
Georgia, 22 jaar
Ook haal ik veel steun uit het maken van muziek. Dat gebruik ik als uitlaatklep. Ik zou iedereen aanraden om op zoek te gaan naar een hobby waarin je jezelf kunt uiten: of dat nu sport, kunst of iets anders is.
Micha, 21 jaar
De jeugdhulpinstelling waar ik drie maanden zat als tiener, heeft me laten inzien hoe nuttig hulp kan zijn om door moeilijke periodes te gaan. Die hulp wil ik ook aan anderen bieden. Met het delen van mijn verhaal wil ik anderen laten weten dat ik ze begrijp. Je bent nooit alleen.
Sanne, 20 jaar
Campagnes
Breinbijsluiter
Veelgestelde vragen
-
Zijn ingrijpende jeugdervaringen te voorkomen?
Natuurlijk is niet alles te voorkómen, maar we weten inmiddels wel uit wetenschap en praktijk dat ingrijpende jeugdervaringen deels te voorkómen zijn, en ook dat (gezondheids)schade als gevolg ervan kan worden voorkómen of in ieder geval beperkt. Diverse studies en voorbeelden uit het buitenland tonen aan dat een belangrijke (eerste) stap in een effectieve aanpak is: het taboe doorbreken, mensen ervan bewust maken dat het meemaken van ingrijpende jeugdervaringen iedereen kan overkomen en hoe belangrijk het is om erover te praten met iemand die je vertrouwt. Vandaar dat wij de jongerencampagne ‘Je Monster de Baas’ gelanceerd hebben met als kernboodschap: “Nare ervaringen kunnen je leven beheersen. Zoek steun en praat erover. Dat helpt.” Verder is het belangrijk dat we het als samenleving ouders makkelijker maken om hun kinderen veilig op te laten groeien zodat zij zich kunnen ontwikkelen tot veerkrachtige volwassenen. Door ouderschap meer te waarderen en erkennen, gedegen informatie te delen over veilig opgroeien en sociale steun te stimuleren.
-
Waarom wordt hier aandacht aan besteed door de gezondheidsfondsen?
De Gezonde Generatie begint bij een gezonde basis. Daarom maken we ons sterk voor het veilig opgroeien van kinderen, het versterken van veerkracht van ouders en kinderen, het bijdragen aan een gezonde ontwikkeling van het (kinder)brein en het voorkómen van gezondheidsschade door ingrijpende jeugdervaringen. Door oog te hebben voor ingrijpende jeugdervaringen als veelvoorkomende onderliggende factor voor ongezond gedrag en gezondheidsschade, en door in te zetten op het voorkómen ervan, willen we de impact van het programma Gezonde Generatie nog verder vergroten.
Dit programma is een samenwerking tussen een collectief van kinder- en vermogensfondsen, Augeo, inhoudelijke experts op het terrein van ingrijpende jeugdervaringen en de Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF). Hiermee wordt voor het eerst in Nederland de preventie van ingrijpende jeugdervaringen opgenomen in een integrale gezondheidsvisie met een preventieve doelstelling en een langetermijnperspectief.
-
Is er meer aandacht nodig?
Helaas wel. Ingrijpende jeugdervaringen kunnen zorgen voor schadelijke stress in het zich ontwikkelende kinderbrein. Dit kan de ontwikkeling van het immuunsysteem en de stressrespons beïnvloeden, wat gepaard gaat met een verhoogd risico op ongezond gedrag zoals roken, alcoholgebruik, te weinig lichaamsbeweging en ongezonde voeding. Ook gaan ingrijpende jeugdervaringen gepaard met een grotere kans op ernstige (chronische) ziekten, zoals astma, diabetes, hart- en vaatziekten en kanker. Dit geldt ook voor psychische gezondheidsproblemen, zoals angststoornissen en depressies. Belangrijk is wel te benadrukken dat ingrijpende jeugdervaringen niet noodzakelijk voor iedereen tot gezondheidsschade leiden. Dat komt omdat er ook beschermende factoren aanwezig kunnen zijn, zoals betrouwbare steunfiguren, positieve ervaringen en karaktereigenschappen die de natuurlijke veerkracht van het kind verhogen.
Samenwerkingspartners veilig opgroeien
Contact
Heb je vragen, opmerkingen of verzoeken? Neem dan gerust contact met ons op.
gezondegeneratie@gezondheidsfondsen.nl
Eleanne Plaizier
Projectleider Veilig opgroeien & 1e 1000 dagen